Dünyanın Manyetik Alanındaki Değişim Navigasyonu Etkiliyor

Normalde dünyada yönümüzü bulmak için pusula kullanırız. Peki kuzey kutbuyla güney kutbu değişse neler olurdu hiç düşündünüz mü?

Her 5 yılda bir bilim insanları dünyanın manyetik alanındaki sapmalar ve oynamaları gösteren modeli güncelliyor. En son 15 Aralık 2014’de ABD Ulusal Jeofizik Veri merkezi tarafında Dünya’nın Manyetik Modeli (World Magnetic Model -WMM)güncellendi. Her ne kadar bu 2019 Aralık’a kadar güncelleme gerektiğini düşünmesiniz de, Nature’dan  Alexandra Witze’e göre acilen yeni bir jeofizik modeli acilen gerekiyor.

Eylül ayına dönersek NOAA, WMM2015v2 çıkana kadar manyetik modelin(WMM) çabuk onarılmış bir ön sürümünü yayınlamıştı. Fakat hesap makinesi,haritalar ve teknik notlardaki eksiklikleri var.

Bu nedenle WMM’nin geniş çaplı versiyon için bu hafta toplanması bekleniyordu fakat ABD federal hükümet kapandığından, bu ayın sonuna kadar beklemek gerekecek. Mevcut güncelleme ise tarihi ise çoktan geçti.

WMM küresel haritadaki manyetik alan çizgilerindeki sapmaları gösteriyor yani kutuplardaki değişimleri. 2010’daki haritayı aşağıda görebilirsiniz.

Normalde okul kitaplarında manyetik alanlar dik çizgiler olarak gösterilse de, derinlerdeki erimiş kayaçlar nedeniyle manyetizmada kaotik çizgiler oluşuyor.

Eğer büyük sevkiyat operasyonları yönetiyorsanız, manyetik alandaki bu dalgalanmalar A’dan B’ye giderken, hayati farklar yaratabilir.

İşte bu aşamada WMM haritası görevi devralıyor. Bu model sayesinde yakın gelecekte, dünyanın manyetik alanındaki değişimleri tahmin edebilirsiniz. Genellikle bu hata farklarındaki tahminler 5 yıl içinde problem çıkaracak şekilde değişiyor.

NOAA ve İngiliz Jeolojik Araştırması kapsamında 2018 başlarında yapılan yıllık kontrolde bela kokusu alındı.

Mevcut modelin sürümünden hemen sonra Güney Amerika’nın kuzey kısmında manyetizmanın hızlandığı rapor edilmişti. Bu hareketin geldiğini planlamacılar görmemişti.

Manyetik Alanda Hızlı Değişimler

Aynı zamanda Şili’den Zimbabwe’ye kadar olan bölgede manyetik alanda büyük yayılma ve manyetizmada zayıflama görüldü. Bundan dolayı radyasyon kayma seviyelerinde tehlikeli seviyelere ulaşıldı ki bu geçen uydulardaki elektronik zarar verebiliyor.

Bu sapmalar manyetik kutuplarda değişime işaret ediyor. Manyetik kuzey kutbu Sibirya’da fasıla verdi.

Bu gibi olayların kutupların tümüyle tersine dönmesiyle mi, yoksa uzun periyottaki tüm alanın zayıflamasının belirtisi olabileceğine dair bir tartışma var.

Kısacası kimse bu sapmaların ne ile sonuçlanacağından emin değil. Bu değişimlerin bazılarının diğerlerinden büyük darbeleri olabilir.

“Gerçek şu ki, bu bölgede kutbun bu hızlı hareket etmesi büyük hataların oluşumuna yatkınlık sağlıyor,” diyor Colorado Üniversitesi’nden jeomanyetikçi Arnaud Chulliat.

Jeologlar bu gibi yer altı durumuna ilişkin değişimlerin etkilerini bulmak için çok çalışıyor. Fakat ne yazık ki bu alanda gerçekleşebilecek büyük bir olaya kimse hazırlıklı değil.

Umarız şubattan önce güncellenmiş doğru model yayınlanır.

Kaynak: https://www.gercekbilim.com/dunyanin-manyetik-alanindaki-degisim-navigasyonu-etkiliyor